3-6% ciężarnych kobiet zmaga się z cukrzyca ciążową. Choć nie jest to choroba powszechna, a jej objawy zazwyczaj zanikają wkrótce po porodzie, zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II w przyszłości, a u sporej liczby kobiet, cukrzyca ciążowa pojawia się podczas kolejnej ciąży. Czym jest cukrzyca ciążowa, jakie niesie za sobą ryzyko oraz jakie czynniki decydują o jej występowaniu? – wyjaśnia lek. Warwara Ganuszewicz, specjalista położnictwa i ginekologii II stopnia z Poradni ginekologicznej w Centrum Medycznym Panorama w Radzyminie.
Zaburzenie tolerancji węglowodanów
W rozwoju cukrzycy kluczową rolę odgrywają zmiany hormonalne, jakie w naturalny sposób zachodzą w organizmie ciężarnej około 24-28. tygodnia ciąży, blokując receptory insuliny w komórkach i osłabiając działanie insuliny. To z kolei zmniejsza wchłanianie glukozy z krwi, powodując w niej wzrost poziomu cukru. Ponieważ każda ciąża jest obciążeniem dla trzustki, aby utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi, komórki trzustki produkują coraz większą ilość insuliny, doprowadzając w rezultacie do przeciążenia gospodarki węglowodanowej. Jeśli przyszła mama jest podatna na problemy z tolerancją cukrów, zwiększa to podatność na pojawienie się choroby podczas pierwszej ciąży, a zwłaszcza podczas kolejnych. U większości pań cukrzyca ciążowa ustępuje samoistnie po porodzie, a poziom glukozy odzyskuje prawidłowe wartości.
Często przebiega bezobjawowo
Nierozpoznana bądź źle leczona cukrzyca wiąże się z dużym ryzykiem dla dziecka i dla mamy, jednak bardzo często choroba nie daje żadnych objawów, a jej dyskretne sygnały naśladują stan fizjologicznej ciąży. Dlatego w trakcie jej trwania niezbędne są badania przesiewowe, jakie lekarz ginekolog prowadzący ciążę zleca już na pierwszej wizycie. Na co poza tym zwrócić uwagę?
- wzmożone pragnienie i suchość w ustach
- spadek koncentracji i zmęczenie nawet przy niewielkim wysiłku
- częstomocz
- napady głodu
- spadek wagi
Może być groźna dla ciebie i dla dziecka
Nieleczona cukrzyca ciążowa wiąże się z poronieniami, porodem przedwczesnym, makrosomią , hypotrofią płodu oraz jego wadami rozwojowymi. Choroba sprzyja również powikłaniom samego płodu, jego wysokiej masie urodzeniowej i w przyszłości niedojrzałości metabolicznej wielu narządów. Istnieje również niebezpieczeństwo przerostu mięśnia sercowego i upośledzenie w związku z tym jego czynności po porodzie.
Zdiagnozowaną cukrzycę ciążową leczy się odpowiednią dietą, ruchem, a czasami insulinoterapią. Wszystkie te czynniki mają uregulować poziom glukozy we krwi matki. Dieta cukrzycowa wiąże się ze zwiększoną ilością produktów białkowych oraz warzyw, a przede wszystkim zamianie węglowodanów prostych na węglowodany złożone oraz regularnym spożywaniem 5-6 posiłków w ciągu doby.
Sprawdź, czy jesteś w grupie ryzyka
Cukrzyca ciążowa wśród statystyk jest jednym z najczęstrzych powikłań występujących w ciąży. Do grupy ryzyka zalicza się:
-
- uwarunkowana genetyczne – cukrzyca typu II w rodzinie
- skłonność do nadwagi jeszcze przed ciążą oraz nadmierny przyrost masy ciała w pierwszym trymestrze
- wiek powyżej 35 lat
- wielorództwo
- cukrzyca w poprzedniej ciąży
- nadciśnienie tętnicze
- zespół policystycznych jajników
Badaj regularnie poziom cukru we krwi
Aby wykluczyć podejrzenie związane z typowymi dolegliwościami ciążowymi, takimi jak częstsze oddawanie moczu, osłabienie czy zwiększone pragnienie, wskazane są badania profilaktyczne. Każdej przyszłej mamie, lekarz ginekolog rutynowo zleca badania przesiewowe, które są wykonywane w dwóch etapach:
-
-
- w pierwszym trymestrze ciąży
- między 24 i 28 tygodniem ciąży
-
Każda ciężarna w I trymestrze ciąży ma wykonywane badanie poziomu glukozy na czczo, niezależnie od grup ryzyka. W przypadku braku jednoznacznych wyników oraz u pacjentki należącej do grupy ryzyka, badanie musi być poszerzone o test doustnego obciążenia glukozą OGTT. Gdy potwierdzi on nieprawidłową glikemię wówczas stwierdzona zostaje cukrzyca ciążowa.
Jeśli między badaniami przesiewowymi zauważysz u siebie niepokojące objawy, które mogą jednoznacznie wskazywać na to, że masz cukrzycę, niezwłocznie skontaktuj się ze swoim ginekologiem, który zleci dodatkowe badanie diagnostyczne.
