A właściwie ABPM (ang. Ambulatory blood pressure monitoring) – przyrząd do całodobowego monitorowaniac iśnienia tętniczego krwi. Składa się z mankietu do zakładania na ramię oraz sprzężonego z nim rejestratora.
Jest stosowany w przypadku diagnostyki nadciśnienia „białego fartucha” (czyli sytuacji, w której zdarzają się „skoki” ciśnienia związane ze stresem związanym z wizytą lekarską), w przypadku pacjentów z opornym na leczenie nadciśnieniem tętniczym, a także do monitorowania epizodów spadków ciśnienia (hipotensji) w przypadku leczenia nadciśnienia tętniczego.
Prawidłowe wartości ciśnienia uzyskanego w wyniku badania ABPM różnią się w zależności od fazy doby, w którym zostały zebrane.
I tak wartości powyżej 130/85 mm Hg w fazie dziennej oraz powyżej 120/70 mm Hg w nocy są już uznawane za nieprawidłowe, ponadto ocenia się tzw. średnie całodobowe wartości ciśnienia tętniczego, gdyż aktualnie uważa się, że wartości te lepiej korelują z określeniem stopnia rozwoju powikłań nadciśnienia tętniczego.
Ponadto uważa się, że brak spadku nocnych wartości ciśnienia tętniczego o 10-20% wiąże się z dodatkowo zwiększonym ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych.
Badanie ABPM polega na założeniu pacjentowi zestawu do całodobowej rejestracji ciśnienia tętniczego. Zestaw składa się z rejestratora i mankietu. Rejestrator steruje pompowaniem mankietu i rejestruje wyniki pomiarów. Czas rejestracji to 24 godziny. W tym czasie urządzenie dokonuje około 70 pomiarów ciśnienia. Zazwyczaj pomiary dokonywane są co 15 minut w ciągu dnia i co pół godziny w nocy. Większość urządzeń wyposażonych jest także w przycisk umożliwiający dokonanie pomiaru ciśnienia na żądanie pacjenta, np. w momencie występowania dolegliwości. Po 24 godzinach rejestrator jest zdejmowany i podłączany do komputera. Uzyskane wyniki są analizowane przy pomocy odpowiedniego oprogramowania, a następnie oceniane przez lekarza.
Jak przygotować się do badania
- Należy założyć koszulkę z krótkim rękawem oraz luźne okrycie wierzchnie z szerokim rękawem;
- przed założeniem rejestratora należy odpocząć 15-30 minut;
- przed badaniem pacjent przyjmuje wszystkie leki, które standardowo zażywa;
- przed badaniem (co najmniej 24h) nie należy spożywać alkoholu.
Rejestracja ABPM dokonywana jest podczas zwykłej aktywności pacjenta, który może w tym czasie pracować i wykonywać wszystkie codzienne czynności. Podczas rejestracji należy pamiętać o kilku zasadach, których przestrzeganie zwiększy komfort pacjenta i precyzję badania.
Jak zachowywać się podczas badania
- W dniu badania należy przyjąć wszystkie leki, które standardowo się zażywa;
- w dniu badania powinno się prowadzić normalny tryb życia;
- w momencie pomiaru ciśnienia ramię powinno być swobodnie i nieruchomo opuszczone wzdłuż ciała (moment pomiaru jest wyczuwalny przez pacjenta lub przez pacjenta inicjowany);
- w momencie pomiaru nie należy rozmawiać;
- nie należy kłaść się na ręce, na której założony jest mankiet;
- mankiet nie może być przekładany z jednego ramienia na drugie;
- chronić urządzenie przed wilgocią i wodą, a także bezpośrednim promieniowaniem słonecznym;
- należy prowadzić dzienniczek badania, w którym zapisywane będą wykonywane czynności i czas ich trwania, jak również występujące dolegliwości, odnotowywane godziny spożywania posiłków, snu i przebudzenia oraz nazwy, dawki i godziny przyjmowania leków;
- w przypadku odczuwania bólu ramienia, pojawienia się obrzęku lub zasinienia ręki rejestrację należy przerwać.